Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου 2013

Η ΠΕΙΡΑ ΤΗΣ ΠΑΡΙΣΙΝΗΣ ΚΟΜΜΟΥΝΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΧΙΛΗΣ ΤΟΥ ΑΛΙΕΝΤΕ, ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΝΟΥΝ ΟΤΙ:



Η ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΤΑΞΗ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΚΤΗΣΕΙ ΤΗΝ ΕΤΟΙΜΗ ΚΡΑΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ ΚΑΙ ΝΑ ΤΗ ΒΑΛΕΙ ΣΕ ΚΙΝΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΤΗΣ ΣΚΟΠΟΥΣ

Η πείρα της Χιλής επιβεβαιώνει με τραγικό τρόπο πριν απ' όλα το βασικό δίδαγμα που βγήκε από την πείρα της Παρισινής Κομμούνας,
το οποίο οι Μαρξ και Ένγκελς τόνισαν και στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο:
«η εργατική τάξη δεν μπορεί να κατακτήσει την έτοιμη κρατική μηχανή και να τη βάλει σε κίνηση για τους δικούς της σκοπούς».

Πρέπει, όπως υπογράμμισε και ο Λένιν:
«να συντρίψει, να τσακίσει την "έτοιμη κρατική μηχανή" και να μην περιοριστεί στην απλή κατάληψή της»vi.
Στη θέση της δικτατορίας της αστικής τάξης η εργατική τάξη βάζει το δικό της κράτος, τη Δικτατορία του Προλεταριάτου.

Η μαύρη αυτή επέτειος (πραξικόπημα στη Χιλή), προσφέρεται για να αναπτυχθεί ο προβληματισμός γύρω από ζητήματα στρατηγικής του επαναστατικού κινήματος.

Για τα ζητήματα του κράτους, της εξουσίας, της στάσης απέναντι στη σοσιαλδημοκρατία.

Ζητήματα απαντημένα που όμως επαναφέρουν οι θεωρίες του «σοσιαλισμού του 21ου αιώνα» και οι υπέρμαχοι των «μεταβατικών προγραμμάτων» και των «κυβερνήσεων της αριστεράς».

Η συζήτηση γύρω από τη Χιλή του Αλιέντε,
συνήθως περιστρέφεται γύρω από το υποθετικό ερώτημα,
 αν θα μπορούσε -και πώς- η εξέλιξη να είναι διαφορετική.

Λόγου χάρη γίνεται λόγος για την έλλειψη ενιαίου κέντρου, για την υπερβολική νομιμοφροσύνη στους θεσμούς, ή ακόμη για το ότι ο Αλιέντε πλήρωσε τον υπερβολικό σεβασμό στις ελευθερίες.

Μάλιστα, ο τότε ΓΓ του ΚΚ Χιλής, Λουίς Κορβαλάν, λέει ότι το σφάλμα αυτό ανήκει σε όλα τα κόμματα της Λαϊκής Ενότητας.vii

Η συζήτηση αυτή δε φωτίζει τις αιτίες των προβλημάτων που παρατίθενται και ξεπερνά ίσως το πιο ουσιαστικό ζήτημα:

Πώς, με ποια στρατηγική, προετοιμάζεται η εργατική τάξη και το κίνημα για τη στιγμή της αποφασιστικής σύγκρουσης,
την οποία δεν μπορούμε να προκαθορίσουμε.

Αφήνει έξω από τον προβληματισμό γιατί στις 11 Σεπτέμβρη η πρωτοπορία βρέθηκε να δίνει ουσιαστικά μόνη της μια χαμένη μάχη,
χωρίς τη μαζική συμμετοχή μιας εργατικής τάξης που με τόσο ηρωισμό και πρωτοβουλία κατανίκησε το λοκ άουτ του 1972.viii

Πώς είναι δυνατό, με τόσα που μεσολάβησαν έως τις 11/9/73, η συνωμοσία της χιλιανής αντίδρασης να «αιφνιδιάσει την επανάσταση» όπως ισχυρίζεται το 25ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ;ix

Μέσα από βασικά ντοκουμέντα αναδείχνονται γενικότερα προβλήματα στρατηγικής του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος τη συγκεκριμένη περίοδο.

Φυσικά λόγος γίνεται για τα προβλήματα του κομμουνιστικού κινήματος
και όχι για τις φαντασιώσεις τροτσκιστών και άλλων περιθωριακών ρευμάτων ξένων προς το εργατικό κίνημα,
που άλλοτε παρομοίαζαν τον Αλιέντε με τον Κερένσκι
και άλλοτε ισχυρίζονταν ότι οι μάζες ήδη έχουν καταλάβει την εξουσία στις γειτονιές.

Αντιφάσεις υπάρχουν και στο χαρακτηρισμό της κατάστασης.
Για παράδειγμα,
ενώ στο 24ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ το 1971 γίνεται λόγος για κυβέρνηση εμπιστοσύνης του λαού της Χιλήςx
στο 25ο Συνέδριο,
μετά την ήττα,
κάνει λόγο για «επανάσταση» στη Χιλή «φωτεινή εκδήλωση του διακαούς πόθου του λαού αυτής της χώρας ν' απαλλαγεί από την καταπίεση και την εκμετάλλευση της ντόπιας αστικής τάξης και των ξένων μονοπωλίων».
Σε άλλα ντοκουμέντα κομμάτων γίνεται λόγος για επαναστατική κατάσταση.

Η «ειρηνική μετάβαση» έχει ήδη κοστίσει εκατόμβες θυσιών στο εργατικό κίνημα της Χιλής
και όμως το συμπέρασμα που περιέχεται στην εισήγηση προς το 25ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ (1976) είναι το ανάποδο:
«η προσωρινή ήττα της χιλιανής επανάστασης δε μειώνει τις ιστορικές υπηρεσίες της και τη σημασία της πείρας της. Η τραγωδία της Χιλής καθόλου δε διέψευσε το συμπέρασμα των κομμουνιστών ότι η επανάσταση μπορεί να νικήσει από διάφορους δρόμους, μαζί και τον ειρηνικό δρόμο, αν υπάρχουν γι' αυτόν οι απαραίτητες συνθήκες».xi

Η συνδιάσκεψη των Κομμουνιστικών Κομμάτων της Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής,
που συνήλθε στην Αβάνα το 1975,
εκτιμά πως:
«η χιλιάνικη εμπειρία πάνω απ' όλα επιβεβαιώνει την ισχύ της μαρξιστικής - λενινιστικής αντίληψης για το ότι οι παλιές τάξεις δεν εγκαταλείπουν εθελοντικά την εξουσία. Αντίθετα, την υπερασπίζονται με νύχια και δόντια. Με τον ίδιο τρόπο επιβεβαιώνει τον καθοδηγητικό ρόλο της εργατικής τάξης και της ανάγκης να αποφευχθεί η απομόνωσή της στην προσπάθεια για τον κοινωνικό μετασχηματισμό. Επιβεβαιώνει την ανάγκη εφαρμογής μιας πολιτικής συμμαχιών πλατιάς και ευέλικτης και υπογραμμίζει την υποχρεωτικότητα μιας ενιαίας διεύθυνσης, σταθερής και ομογενούς των δυνάμεων του αντιιμπεριαλιστικού συνασπισμού. Η χιλιάνικη εμπειρία δείχνει καθαρά ότι το επαναστατικό κίνημα δεν μπορεί να απορρίψει κανένα από τους δρόμους δημοκρατικής ανόδου στην εξουσία, αλλά πρέπει επίσης να είναι πλήρως προετοιμασμένο και έτοιμο να υπερασπιστεί τις δημοκρατικές κατακτήσεις με τη δύναμη των όπλων».xii

Η Ολομέλεια του ΚΚ Χιλής τον Αύγουστο του 1974 εκτιμά ότι «το κόμμα επεξεργάστηκε σωστά την πολιτική γραμμή για όλη την περίοδο που το οδήγησε στην μερική κατάληψη της εξουσίας» αλλά «δεν είχαμε επεξεργαστεί αρκετά καθαρά τη γραμμή μας για την κατάκτηση όληςxiiiτης εξουσίας και το πέρασμα από το ένα στάδιο της επανάστασης στο άλλο, που θα μας επέτρεπε πραγματικά να φτάσουμε στο σοσιαλισμό».xiv

Πώς όμως να υπάρχει στρατηγική για το σοσιαλισμό αν ισχύει η άποψη του προέδρου του ΚΚ Χιλής σήμερα ότι
«ποτέ το ΚΚ δεν επέλεξε να διαρρήξει τη θεσμική νομιμότηταxv, να καταπατήσει το Σύνταγμα ή να αναζητήσει μια διέξοδο ρήξης. Για αυτή τη στάση το ΚΚ δέχτηκε κριτική από τμήματα της αριστεράς»;xvi

Πώς να μην υπάρχει δυσκολία στην επεξεργασία στρατιωτικής πολιτικής, που επίσης επισημαίνει ως πρόβλημα η Ολομέλεια του Αυγούστου,
όταν όχι μόνο δεν έχει αποσαφηνιστεί το πρόβλημα της εξουσίας και του χαρακτήρα της σύγκρουσης και της επανάστασης;


Όταν το 1969, την περίοδο συγκρότησης της Λαϊκής Ενότητας, το ΚΚ Χιλής, 
τοποθετούνταν κατηγορηματικά κατά του ένοπλου δρόμου «στις δοσμένες συνθήκες», 
θεωρώντας ότι υπάρχουν δυνατότητες για την άνοδο στην εξουσία μέσω των εκλογών;xvii


Στο τρέχον πρόγραμμα του ΚΚ Χιλής η ανάγνωση της πείρας του 1970-'73 είναι ότι:
«η αστική τάξη και ο ιμπεριαλισμός έμαθαν από την εμπειρία της κυβέρνησης της Λαϊκής Ενότητας ότι μια δημοκρατία πλέρια και αντιπροσωπευτική θέτει σε κίνδυνο την κυριαρχία τους».xviii

Ωστόσο η πραγματικότητα:

δεν έχει επιβεβαιώσει την άποψη  
ότι μια στρατηγική δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και «διεύρυνσης» της αστικής δημοκρατίας,
και μάλιστα στις συνθήκες του ιμπεριαλισμού,
μπορεί να οδηγήσει στο σοσιαλισμό.

Αντίθετα και η συγκεκριμένη πείρα της Χιλής,
υπενθυμίζει και επιβεβαιώνει την προειδοποίηση του Λένιν:
«όσο πιο εξελιγμένη είναι η δημοκρατία τόσο πιο κοντά βρίσκονται τα πογκρόμ ή ο εμφύλιος πόλεμος σε κάθε βαθιά πολιτική διάσταση επικίνδυνη για την αστική τάξη».xx

Το ΚΚΕ έχει εξάγει το συμπέρασμα ότι:
η θέση για «ειρηνικό δρόμο»,
η υιοθέτηση ενός «ενδιάμεσου» στόχου εξουσίας,

που χαρακτηριζόταν είτε 

«επαναστατική εξουσία αστικοδημοκρατικού χαρακτήρα» 

ή «Λαϊκή Δημοκρατική Κυβέρνηση», 

είτε «αντιιμπεριαλιστική - αντιμονοπωλιακή εξουσία» 

ή «αντιμονοπωλιακή διακυβέρνηση»,

ήταν βασικά προβλήματα που ταλάνισαν το Κομμουνιστικό Κίνημα.

Σημείωσε ότι δεν πρέπει να συγχέεται ο χαρακτήρας της εξουσίας
με τις μεταβατικές «στιγμές» του ιστορικού χρόνου.

Να μη χάνεται ο στόχος της επαναστατικής ανατροπής του καπιταλισμού
και η αντίστοιχη κοινωνική συμμαχία της εργατικής τάξης με τα λαϊκά στρώματα που υπηρετεί αυτό το σκοπό.

Να μη χάνεται ο στόχος της κατάκτησης της εργατικής εξουσίας,
της δικτατορίας του προλεταριάτου.
Το κεντρικό δηλαδή πρόβλημα, που είναι αναντικατάστατος όρος
για την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής
για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση.

Φυσικά τα γενικότερα προβλήματα στρατηγικής του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος,
που πρέπει να φωτιστούν καλύτερα και με βάση την πείρα της Χιλής,
δε μηδενίζουν τον ηρωικό αγώνα των κομμουνιστών και των λαϊκών δυνάμεων της Χιλής.

Τιμούμε τους εργάτες και τους νεολαίους που αντιστάθηκαν,
τους κομμουνιστές,
τους μαχητές του Πατριωτικού Μετώπου «Μανουέλ Ροντρίγκες»,
όλους τους δημοκράτες και αγωνιστές
που πάλεψαν για την ανατροπή της μισητής φασιστικής δικτατορίας,
που έπνιξε στο αίμα την αυταπάτη μιας «θεσμικής» και ειρηνικής μετάβασης στο σοσιαλισμό.
Μελετάμε την πείρα, διδασκόμαστε, προχωράμε.
(Σκέψεις για την τακτική και τη στρατηγική)

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 8-9-13 σελίδες 18-19

«Σκέψεις με αφορμή τα 40 χρόνια από το φασιστικό πραξικόπημα στη Χιλή»

«Από την εκλογή τού Αλιέντε στο πραξικόπημα»

Η ιστορία διδάσκει τι και πώς πρέπει ν’ αποφεύγει ο λαός. Πώς ΤΟΝ ΣΥΜΦΕΡΕΙ να προχωρά, 
για να προχωρήσει ΤΑΧΥΤΕΡΑ, ΑΣΦΑΛΕΣΤΕΡΑ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ μπροστά η ανθρωπότητα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου